Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ban hành quyết định 1198/QĐ-MTTW-ĐCT, ngày 29/12/2016 về quy chế vận động, quản lý và sử dụng Quỹ “Vì người nghèo” sửa đổi năm 2016 (gọi tắt là quyết định số 1198). Quyết định này có hiệu lực từ ngày 1-1-2017 và thay thế quyết định số 901/QĐ-MTTW, ngày 25-4-2011 của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (gọi tắt là Quyết định số 901). Tuy có nhiểu điểm mới so với quyết định 901, nhưng qua thực tế triển khai ở địa phương, quyết định 1198 đã bộc lộ nhiều bất cập, khó khăn, vướng mắc cho Mặt trận Tổ quốc ở cơ sở.
Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đỗ Đại Đồng trao quyết định bàn giao nhà cho hộ gia đình ông Nông Văn Luân thôn Cầu Sắt, xã Bù Gia Mập
Ông Đỗ Đại Đồng, Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh cho biết: Mặc dù quy chế sửa đổi năm 2016 đã có nhiều điểm mới, với nhiều quy định rõ ràng, thiết thực hơn, như: đối tượng thụ hưởng và nội dung chi hỗ trợ từ nguồn Quỹ đã được mở rộng…, tuy nhiên quy chế vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập, khó khăn, vướng mắc cho địa phương trong quá trình thực hiện, như: thời gian ban hành quyết định là ngày 29-12-2016, nhưng mãi đến gần cuối tháng 3 năm 2017, Mặt trận Trung ương mới phổ biến và phát hành văn bản, dẫn đến việc triển khai thực hiện tại các địa phương bị chậm trễ, do vậy ở một số địa phương đã thực hiện chi một số khoản cho hoạt động của Ban vận động quỹ theo quy định 901 trước đây, nay phải bù lại khoản kinh phí đã sử dụng. Khó khăn nhất là hiện nay các địa phương chưa lập được dự toán kinh phí hoạt động của Ban vận động quỹ năm 2017 theo quy định mới, mặt khác, giữa Mặt trận Trung ương và Bộ Tài chính chưa có thông tư liên tịch hướng dẫn định mức kinh phí cho hoạt động của Ban vận động, do đó cũng chưa có cơ sở để Mặt trận Tổ quốc dự toán kinh phí để UBND hỗ trợ một khoản chi đặc thù cho hoạt động của Ban vận động quỹ theo quy định của quyết định 1198.
Hiện tại, việc quản lý và sử dụng con dấu của Ban vận động quỹ “Vì người nghèo” cũng còn nhiều bất cật và chưa có sự hướng dẫn để thống nhất trong toàn quốc, bởi vì trước đây Ban vận động quỹ “Vì người nghèo” các cấp sử dụng con dấu của Ban vận động “Ngày Vì người nghèo” để hoạt động, do hiện nay không còn Ban vận động “Ngày vì người nghèo”, nên việc Ban vận động Quỹ “Vì người nghèo” sử dụng con dấu của Ban vận động “Ngày vì người nghèo” để hoạt động là không phù hợp và trái với quy định của pháp luật - Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đỗ Đại Đồng cho biết thêm.
Ông Nguyễn Thành Vui, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Lộc Ninh cho rằng: Mục 3, Điều 9 quy chế vận động, quản lý và sử dụng quỹ “Vì người nghèo” sửa đổi năm 2016 quy định về định hướng chi: đối với quỹ cấp huyện chỉ được hỗ trợ sản xuất và quỹ cấp xã chỉ được hỗ trợ đột xuất là không phù hợp và làm giảm vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc cấp huyện và cấp xã trong việc vận động nhân dân thực hiện các chương trình an sinh xã hội tại địa phương. Thực tế trong thời gian qua ở cấp huyện và cấp xã đã thực hiện khá tốt việc vận động ủng hộ để xây dựng và sửa chữa nhà ở cho các đối tượng hộ nghèo, gia đình chính sách, các đối tượng bảo trợ xã hội ở địa phương và thực hiện một số hình thức chi khác theo quyết định 901 đảm bảo đạt hiệu quả. Như vậy nếu áp dụng theo quy định hiện nay, thì các địa phương sẽ thiếu tính chủ động trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, việc thực hiện các tiêu chí về nhà ở, xây dựng hạ tầng cơ sở ở nông thôn cần phải trong chờ vào sự phân bổ, hỗ trợ của cấp tỉnh và trung ương.
Ngoài ra, Quyết định 1198 quy định “Ban vận động quỹ mỗi cấp chịu trách nhiệm trước pháp luật về tổ chức và hoạt động Quỹ cấp đó”, quy định như vậy còn rất là chung chung, chưa cụ thể, chưa thấy rõ được trách nhiệm của Ban vận động quỹ trong việc vận động, quản lý và sử dụng quỹ “Vì người nghèo” ở từng cấp.
T.Nguyễn
