Qua 3 năm(2015 – 2017) triển khai thực hiện Kết luận số 01/KL-ĐCT, ngày 20/8/2015 của Đoàn Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam về “đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQVN trong công tác dân tộc”, thông qua việc phát huy vai trò của già làng, người có uy tín tiêu biểu, việc thực hiện các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) đã có bước chuyển biến tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao; khối đại đoàn kết toàn dân tộc không ngừng được phát huy, đồng bào DTTS tích cực tham gia các phong trào, các cuộc vận động, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương.
Tạo động lực giúp đồng bào DTTS vươn lên
Thực hiện các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trong vùng ĐBDTTS theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, như: quyết định số 1592/QĐ-TTg, ngày 12/10/2009;quyết định 755/QĐ-TTg, ngày 20/5/2013; quyết định 33/2013/QĐ-TTg, ngày 4/6/2013, năm 2016, tỉnh đầu tư cho 9 xã và 32 thôn đặc biệt khó khăn về điện, đường, trường học, giếng nước, nhà văn hóa; hỗ trợ sản xuất cho 7.722 hộ ĐBDTTS, 539 hộ ĐBDTTS nghèo được hỗ trợ về cây-con giống và vật tư nông nghiệp để phát triển sản xuất. Hỗ trợ đất sản xuất cho 308 hộ ĐBDTTS; chuyển đổi ngành nghề cho 1.492 hộ đồng bào DTTS... qua đó tạo điều kiện cho các hộ ĐBDTTS có điều kiện phát triển kinh tế, sớm ổn định và vươn lên thoát nghèo bền vững.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tiến Dũng tặng quà các già làng tại buổi gặp mặt nhân dịp đầu năm mới 2017
Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, MTTQ các cấp trong tỉnh đã thực hiện nhiều chương trình an sinh xã hội, chăm lo cho người nghèo, nhất là đối với đồng bào DTTS, tạo sinh kế để đồng bào DTTS vươn lên trong cuộc sống. Từ năm 2015 – 2017, MTTQ các cấp trong tỉnh đã vận động được gần 100 tỷ đồng, xây dựng 1.078 căn nhà Đại đoàn kết, nhà tình thương; hỗ trợ cho người nghèo sản xuất và khám chữa bệnh 602,116 triệu đồng; phối hợp giải quyết việc làm cho 37.464 lao động với mức thu nhập ổn định. Tính riêng trong năm 2017, Ban vận động quỹ “Vì người nghèo” tỉnh đã xây dựng 879 căn nhà đại đoàn kết, trị giá 44,686 tỷ đồng cho các hộ ĐBDTTS nghèo, vùng kháng chiến cũ và các đối tượng hộ nghèo khác, trong đó có 231 hộ ĐBDTTS nghèo được thụ hưởng Chương trình 33 của Chính phủ. Hiện nay, MTTQ đang triển khai xây dựng 500 căn nhà đại đoàn kết cho các hộ ĐBDTTS nghèo trên địa bàn tỉnh.
Bên cạnh đó, Ban vận động ở khu dân cư đã vận động nhân dân tự giúp nhau vay vốn sản xuất với lãi suất thấp hoặc không tính lãi, hỗ trợ cây - con giống, ngày công lao động để giúp các hộ nghèo nói chung và ĐBDTTS nghèo nói riêng có điều kiện phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, nâng cao đời sống. Qua đó góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn mới tiếp cận đa chiều) năm 2017 còn 5,37% so với dân số toàn tỉnh.
Vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế
Ông Đỗ Đại Đồng, Phó chủ tịch UBMTTQ tỉnh cho biết: Bên cạnh những kết quả đạt được, việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ trong công tác dân tộc, vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế như: công tác tuyên truyền, vận động có lúc, có nơi chưa có sức thuyết phục, do đó chưa thu hút được sự quan tâm của đông đảo quần chúng nhân dân; một vài nơi còn mất cảnh giác, để một số kẻ xấu thâm nhập truyền đạo trái phép. Đội ngũ cán bộ làm công tác Mặt trận, đoàn thể thiếu am hiểu về đặc điểm truyền thống, tập quán và ngôn ngữ của ĐBDTTS, nên gặp nhiều khó khăn trong công tác vận động, nắm bắt và giải quyết nguyện vọng, nhu cầu chính đáng của đồng bào. Công tác giám sát, phản biện của MTTQ các cấp đối với các chính sách, pháp luật liên quan đến công tác dân tộc còn nhiều hạn chế, chủ yếu là phối hợp với Ban Dân tộc (HĐND tỉnh) và Ban Dân tộc tỉnh; chưa phát huy được vai trò của nhân dân trong việc phê phán, đấu tranh chống các tệ nạn và tiêu cực trong xã hội ở địa phương.
Việc triển khai thực hiện một số dự án định canh, định cư cho ĐBDTTS ở một số địa phương hiệu quả chưa cao, cơ sở hạ tầng thiếu đồng bộ, người dân chưa an tâm sản xuất ở vùng đất mới. Việc giải quyết, trả lời các kiến nghị của MTTQ các cấp sau giám sát chưa được các cơ quan chức năng liên quan quan tâm xem xét kịp thời. Công tác tổ chức thăm hỏi, động viên, gặp gỡ với già làng, người có uy tín trong ĐBDTTS chưa được thực hiện thường xuyên, mới chỉ tổ chức gặp mặt theo định kỳ, trong dịp các ngày Lễ, Tết.
Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trên là do: Một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa nhận thức hết trách nhiệm của mình trong công tác tuyên truyền, vận động ĐBDTTS tham gia thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, thậm chí cho đây là nhiệm vụ của Mặt trận, đoàn thể. Việc thực hiện một số chính sách trong ĐBDTTS còn nhiều sai sót, hiệu quả còn thấp, tình trạng khiếu kiện vượt cấp kéo dài vẫn còn xảy ra và diễn biến phức tạp. Vai trò giám sát và phản biện xã hội của MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân đối với các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước đối với công tác dân tộc chưa được thực hiện...
Hằng năm, lãnh đạo tỉnh tổ chức gặp mặt các già làng, người có uy tín tiêu biểu trong cộng đồng dân cư để kịp thời xem xét, giải quyết những kiến nghị, đề xuất của nhân dân
Để thực hiện tốt công tác dân tộc trong thời gian tới, Ông Đỗ Đại Đồng, Phó chủ tịch UBMTTQ tỉnh cho rằng: Cấp ủy, chính quyền, đặc biệt là người đứng đầu phải lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, thống nhất và thường xuyên về công tác dân tộc, giải quyết kịp thời, đúng quy định các chế độ chính sách đối với ĐBDTTS; xử lý tốt các vụ việc phát sinh, nhất là những nơi có khiếu kiện vượt cấp, kéo dài. Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động trong vùng ĐBDTTS. Phát huy dân chủ ở cơ sở, xây dựng và thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Quan tâm phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng các phong trào thi đua, nhân rộng mô hình, điển hình trên các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Công tác phối hợp giữa chính quyền, MTTQ và các đoàn thể trong việc tập hợp nhân dân tham gia thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương phải đồng bộ, thống nhất, tránh chồng chéo. Tăng cường công tác kiểm tra, sơ tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm, kịp thời biểu dương khen thưởng những tập thể, cá nhân ĐBDTTS có nhiều thành tích trong phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Bình Minh
