Không bắt chước xấu

Một tính chất cơ bản của xã hội là sự bắt chước lẫn nhau. Ta gọi là ảnh hưởng xã hội. Con người bắt chước một cách vô thức những hành vi, lời nói, tính cách của những người chung quanh. Người cùng một gia đình dễ có giọng nói giống nhau. Trẻ em ở nước ngoài sẽ phát âm chuẩn như người bản xứ.

Trẻ em lỡ xui sinh ra trong một khu phố nhiều tệ nạn thì hầu hết lớn lên sẽ trở thành tội phạm. Ngược lại, trẻ em được sinh ra trong một đất nước có truyền thống văn hóa tốt đẹp thì lớn lên tự nhiên có đầy đủ các lối cư xử chuẩn mực đàng hoàng.

Ta có thể nhìn thấy trước tương lai của trẻ em ở các nước đói nghèo lạc hậu, kém giáo dục, tội phạm đầy rẫy, rồi sẽ khó lớn lên thành người tốt được. Chúng sẽ gia nhập một băng nhóm nào đó để tồn tại, và hầu như kết thúc cuộc sống vội vàng.

Tính chất bắt chước có yếu tố xã hội này khiến chúng ta suy nghĩ hai điều. Một là tất cả chúng ta có bổn phận tạo ra tấm gương hình mẫu tốt đẹp để cho ai đó chung quanh ta được bắt chước vô thức những điều tốt đẹp đó. Hai là chúng ta phải đủ sức gạn lọc những điều tốt xấu đúng sai chung quanh ta để ngăn không cho điều xấu đi vào tâm ta một cách vô thức.

Đừng buột miệng nói bậy, đừng nổi nóng làm bậy, vì điều bậy đó sẽ lọt vào tâm hồn ai đó đang ở gần ta. Tội nghiệp nhất là các con của ta, gần ta nhất, và dễ bắt chước ta nhất. Tâm chúng hư rồi thì sau này chúng sẽ đối xử ta tệ bạc. Ta sẽ nhận lại hậu quả xấu do chính mình tạo nên.

Hãy cân nhắc làm từng điều tốt, nói từng câu hay, vì lâu dài về sau ta sẽ nhận lại được các quả báo lành từ đó.

Ta cũng nên nói chuyện với trẻ, tập cho trẻ biết phân biệt đúng sai tốt xấu để dứt khoát từ chối điều sai mà chỉ đón nhận điều đúng. Ta phải dạy cho trẻ đừng bị bắt chước một cách vô thức mọi thứ của những người chung quanh.

Nguồn: Nền tảng đạo đức